De Omgevingswet

Zoals u waarschijnlijk weet, komt er een nieuwe Omgevingswet aan. De geplande datum inwerkingtreding is al verschillende keren uitgesteld, maar het lijkt erop dat de wet in 2021 eindelijk werkelijkheid wordt. De Omgevingswet is één wet die alle wetten op het gebied van de leefomgeving vereenvoudigt en bundelt. Een onderdeel van deze Omgevingswet is het omgevingsplan. U heeft er wellicht al eens van gehoord, maar wat staat er nu eigenlijk in? In dit artikel leggen we u uit wat u te wachten staat.

Wat verandert er precies met het omgevingsplan?

Allereerst krijgt elke gemeente één groot omgevingsplan ter vervanging van het geldende bestemmingsplan en de beheersverordening uit de Wet ruimtelijke ordening. Hierbinnen kunnen gemeenten omgevingsplannen algemener en flexibeler inrichten dan bestemmingsplannen, met als doel om -binnen de kaders van de wet- meer gelegenheid te bieden aan initiatieven. Het omgevingsplan bevat meer aspecten dan slechts planologie.

Er kunnen in het omgevingsplan regels opgesteld worden over de gehele fysieke leefomgeving. Deze gaan over activiteiten met mogelijke gevolgen voor de fysieke leefomgeving. Deze verbreding van de reikwijdte wordt gezien als het grootste verschil met het bestemmingsplan. Daarnaast worden diverse gemeentelijke verordeningen ondergebracht in het omgevingsplan. Denk hierbij aan bestemmingsplannen, wijzigingsplannen en exploitatieplannen. De afvalstoffenverordening en de Algemene Plaatselijke Verordening (APV) zullen niet geheel worden ondergebracht in het omgevingsplan, maar er dienen wel bepalingen uit deze verordening in het omgevingsplan te worden geïntegreerd.

Wat is de inhoud van een omgevingsplan?

In het omgevingsplan worden alle ruimtelijke bepalingen over de fysieke leefomgeving gebundeld in één nieuw gemeentelijk plan. Het omgevingsplan regelt de balans in de toedeling van functies aan locaties. Een functie van een locatie kan bijvoorbeeld kantoor of wonen zijn, maar een locatie kan ook meerdere functies hebben. Bij de functieaanduiding kunnen regels worden opgesteld die aangeven welke activiteiten wel of niet op die plek mogen worden uitgevoerd. De gemeente kan in het omgevingsplan regels stellen over vergunningplicht, meldingsplicht en verboden. Dat kan bijvoorbeeld gelden voor het kappen van bomen of het houden van evenementen. Overigens is het benoemen van een functie voor een bepaald gebied voor een gemeente geen verplichting. Zo kan een gemeente ook bepalen dat een bepaalde activiteit toegestaan is op voorwaarde dat die aansluit bij de al bestaande karakteristieken van een locatie.

In het omgevingsplan kunnen ook regels worden opgesteld met betrekking tot niet-technische aspecten van gebouwen. Zo kan er bepaald worden wat, waar en hoe hoog gebouwd mag worden en hoe een bouwwerk er uit moet zien. Dat laatste kan overigens ook op een vrijere manier, met het invoeren van een welstandscommissie. Die kan aan de hand van criteria bepalen of het uiterlijk van een bouwwerk voldoet binnen het omgevingsplan. Ook kan de gemeente omgevingswaarden vaststellen met betrekking tot het milieu. Een omgevingswaarde kan bijvoorbeeld de waterkwaliteit of een bepaald geluidsniveau zijn. In het omgevingsplan kan de gemeente tevens regels maken over deze omgevingswaarden en welke meldingen en/of vergunningen nodig zijn om aan deze regels te voldoen.

Het omgevingsplan geldt voor iedereen (burgers, bedrijven en overheid) en wordt, met uitzondering van optioneel te delegeren onderdelen van het omgevingsplan, door de gemeenteraad vastgesteld. Hierbij moet men wel rekening houden met overkoepelende omgevingsvisies van de provincie en het Rijk. Van deze visies kan soms worden afgeweken met maatwerkregels: op het gebied van onder andere milieubelastende activiteiten en energieprestatie nieuwbouw kan de gemeente met toestemming van het Rijk of de provincie afwijken van de regels.

Leuk feitje: het pakket aan regels dat vanuit het Rijk wordt meegegeven aan gemeenten, die zij niet op tijd zelf kunnen inrichten in hun omgevingsplan vóór de inwerkingtreding, wordt ‘de bruidsschat’ genoemd.

Wat is nu de planning?

Tot 2021 hebben de gemeenten de tijd om zich voor te bereiden op de inwerkingtreding van de Omgevingswet en te oefenen met het opstellen van het omgevingsplan. Vanaf 2021 hebben gemeenten officieel al een omgevingsplan, bestaande uit oude ruimtelijke plannen en verordeningen, die niet opnieuw vastgesteld worden door de gemeenteraad. De bruidsschat wordt ook toegevoegd aan het omgevingsplan. De jaren die hierna volgen worden gebruikt als overgangsfase om alle relevante wet- en regelgeving te integreren in het omgevingsplan.

Gemeenten hebben dus formeel 8 jaar de tijd om het omgevingsplan klaar te hebben. Dat lijkt erg lang, maar vergis u niet: dat hier zo veel tijd voor nodig is, is omdat er niet alleen regels van de bestemmingsplannen in komen te staan, maar ook bepalingen over bijvoorbeeld erfgoed en milieu. Daarbij moet wel worden gezegd dat dit voor een grote gemeente als Rotterdam veel complexer is dan voor een kleinere gemeente als bijvoorbeeld Barendrecht. In 2029 moet het omgevingsplan gereed zijn.

Vaststellen omgevingsplan

Wat voor u van belang is, is dat het omgevingsplan geen (negatieve) invloed heeft op uw bedrijfsvoering. Wees goed voorbereid op wat er komen gaat en welke procedures ermee gemoeid zijn. De gemeente moet allereerst openbaar bekendmaken dat zij het omgevingsplan wil gaan vaststellen. De voorbereidingsprocedure wordt hiermee gestart. Staat er iets in het ontwerp dat invloed kan hebben op uw bedrijfsvoering? Dan kunt u een zienswijze indienen. Vier weken na de vaststelling van het omgevingsplan treedt het in werking.

LocisSpotter

Met een abonnement op LocisSpotter voorkomt u dat de bovengenoemde vaststellingsprocedure van het omgevingsplan ongemerkt aan u voorbijgaat. Met onze attenderingstool kunnen wij voor u in de gaten houden wanneer het omgevingsplan wordt vastgesteld en of er voor uw bedrijfsvoering gevaren op de loer liggen. Ook kunnen wij een zienswijze of beroep voor u indienen!
Neem contact op met een van onze spotters