Het Programma Aanpak Stikstof (PAS) is verworpen. Wat nu?
Op 29 mei dit jaar concludeerde de Raad van State dat het Nederlandse Programma Aanpak Stikstof in strijd is met de Europese natuurwetgeving. Dit heeft grote gevolgen voor de vergunningverlening rondom stikstofdepositie en er heerst nu veel onduidelijkheid.
De kans is groot dat ook uw bedrijf gevolgen ondervindt van de uitspraak van de Raad van State. Om grip op uw bedrijfsvoering te houden is het dan ook erg belangrijk dat u de ontwikkelingen rondom stikstofdepositie goed in de gaten houdt. Met LocisSpotter kunt u de ontwikkelingen rondom dit onderwerp eenvoudig blijven volgen.
Stikstofoverschot
Er is al jaren een stikstofoverschot in de natuur. Stikstofdepositie in hoge concentraties is schadelijk voor de natuur en levert een gezondheidsrisico op voor mens en dier. Bovendien neemt de biodiversiteit af op plekken waar stikstof wordt uitgestoten. Veel bedrijven stoten stikstof uit. Zo zit de stof in bijvoorbeeld ammoniak, salpeterzuur en cyaniden. Maar ook reguliere verbrandingsgassen bevatten stikstof.
Programma Aanpak Stikstof
Om de stikstofdepositie tegen te gaan heeft de overheid jarenlang het zogeheten Programma Aanpak Stikstof gehanteerd. Onder dit programma verleende de overheid nog steeds vergunningen voor allerlei projecten waarbij stikstof wordt uitgestoten. Dit werd gedaan om de economische ontwikkeling te stimuleren. De overheid vond dit te verantwoorden door de maatregelen uit het Programma Aanpak Stikstof. Hiermee zouden nadelige gevolgen van stikstof op natuurgebieden in de toekomst namelijk worden verminderd.
De verwerping van het PAS door de Raad van State
Op 29 mei dit jaar concludeerde de Raad van State dat het Programma Aanpak Stikstof in strijd is met de Europese natuurwetgeving. De overheid gaf voorheen ‘vooraf’ vergunningen voor nieuwe activiteiten met stikstofdepositie door vooruit te lopen op toekomstige positieve gevolgen van maatregelen voor beschermde natuurgebieden. Dit blijkt nu in strijd met Europese natuurwetgeving. De rechter acht niet bewezen dat de maatregelen uit het Programma Aanpak Stikstof toereikend zullen zijn om de natuur te beschermen tegen de schadelijke gevolgen van stikstofdepositie.
De directe gevolgen van de uitspraak van de Raad van State
De Raad van State acht deze wijze van vergunningverlening dus in strijd met Europese natuurwetgeving. De uitspraak zal enorme gevolgen hebben voor de manier waarop bedrijven en (lokale) overheden te werk moeten gaan met stikstofuitstoot. Veel bedrijven, met name in de industriële sector en de veehouderij, zullen nu goed moeten kijken welke gevolgen de uitspraak van de Raad van State heeft voor hun vergunningsaanvraag.
Op dit moment mogen er geen omgevingsvergunningen meer worden toegewezen aan bedrijven met een stikstofuitstoot in een natuurlijke omgeving. Er staan nu ongeveer 180 vergunningaanvragen voor veehouderijen en bestemmingsplannen ‘on hold’. Verder staan er grote nieuwbouwprojecten op de tocht.
Hierbij kunt u bijvoorbeeld denken aan de uitbreiding van Lelystad Airport, of de bouw van diverse windmolenparken. Ook kunnen activiteiten die sinds 2015 gemeld zijn met terugwerkende kracht alsnog vergunningplichtig worden verklaard. Projecten mogen pas worden voortgezet als men met een goed onderbouwd plan komt op het gebied van stikstofbeleid.
Onduidelijkheid over toekomst rondom stikstofdepositie
Er heerst nu veel onduidelijkheid over de toekomst rondom stikstofdepositie. Zowel de landelijke politiek als lokale overheden hebben nog geen idee wat er moet gaan gebeuren. De kans dat de uitspraak wordt teruggedraaid als men in beroep gaat bij het Europees Hof lijkt gering, aangezien het Europees Hof vorig jaar al zeer kritisch was op de zogeheten PAS-regeling. Aanpassingen aan de Natura-2000 regeling lijken ook niet haalbaar in verband met Europese Wetgeving.
Minister Schouten heeft middels een brief aan de kamer laten weten dat op korte termijn het volgende gaat gebeuren:
- Specifieke vergunningvrije activiteiten voor bedrijven met stikstof worden alsnog vergunningplichtig. Meldingsplichtige bedrijven zullen een vergunning moeten krijgen. Tot die tijd zal de overheid niet actief gaan handhaven hierop. Op bedrijven zonder meldingsplicht is geen zicht. Voor de toekomst zal gestreefd worden naar legalisatie van bedrijven, omdat zij zich wel aan de geldende wet- en regelgeving hebben gehouden.
- Er wordt gewerkt aan een ADC-toets voor projecten waarvan de (A) alternatieven ontbreken, er een (D) dringende noodzaak is en er (C) compenserende maatregelen worden getroffen. Ook wordt extern salderen betrokken ten behoeve van legalisatie van activiteiten.
- Vergunningen die nog niet onherroepelijk zijn, worden in principe vernietigd. Dit geldt eveneens voor interimsituaties. De verklaring van geen bezwaar is dan niet meer van toepassing. Ook voor het beweiden van vee en het bemesten van gronden is in principe een vergunning nodig, maar zal tijdens het huidige beweidings- en bemestingsseizoen niet actief handhaven. Het bevoegd gezag zal alles op alles zetten om een goed Plan van Aanpak mogelijk te maken voor het volgende beweidings- en bemestingsseizoen begint.
- Voor initiatiefnemers van vergunningen wordt het intern en extern salderen weer mogelijk. Voor het intern salderen is op zeer korte termijn een rekentool nodig, zoals de AERIUS-tool die we kennen uit het verleden, maar met de komst van het PAS verboden werd. De tool hoopt de overheid deze zomer te kunnen aanreiken. Het extern salderen met daarbij de handreiking voor de ADC-toets zal waarschijnlijk dit najaar worden gepresenteerd.
Wat er op de lange termijn gaat gebeuren is nog niet bekend. Minister Schouten houdt ons op de hoogte, onder andere over de instelling van een adviescollege.
Zo kunt u eenvoudig de ontwikkelingen blijven volgen
De kans is groot dat ook uw bedrijf gevolgen ondervindt van de uitspraak van de Raad van State. Misschien zit u in een vergunningstraject of bent u van plan een vergunning voor uw bedrijf aan te vragen. Of misschien wilt u de procedures volgen van vergunningaanvragen die opnieuw beoordeeld moeten worden. Wij kunnen u van alle relevante informatie voorzien rondom vergunningaanvragen en bestemmingsplannen.
Onze spotters hebben drie mogelijke pakketten voor u ontwikkeld: Start, Basis en Premium. Met ons Basispakket kunt u inzicht krijgen in bestemmingsplannen in uw omgeving die op dit moment vastlopen. Met ons Premium-pakket kunt u zowel de bestemmingsplannen als alle omgevingsbesluiten toegestuurd krijgen. Onze spotters bekijken graag samen met u wat het beste past bij uw situatie. Vraag vandaag nog een gratis abonnement aan voor 3 maanden en ontdek geheel vrijblijvend wat LocisSpotter voor u kan doen.
Kom snel en eenvoudig met ons in contact
Wilt u meer informatie over de voordelen die LocisSpotter te bieden heeft voor uw organisatie? Vul het onderstaande formulier in en wij nemen binnen 1 werkdag contact met u op.